නිවැරදි ධර්මය සැමදා විද්‍යමාන නොවේ..... අධර්මයෙන් එය වැසීයමින් පවතී......
දහවල් කාලයේදී පවා යෝගාවචර භික්‍ෂුන් වහන්සේලාගේ රූ අසිරිමත් අයුරින් පෙනී නොපෙනී යන බවට ආරංචි පැතිරයන ඉපැරණි ආරාමික වනපෙතක් පිළිබඳව අනුරාධපුරයෙන් වාර්තා වේ.
විජයාරාම යන නමින් හැඳින්වෙන මෙම විස්මිත ආරාමික වන අරණ පිහිටා ඇත්තේ අනුරාධපුර සමාධි පිළිමය, කුට්ටම් පොකුණ අද්දරින් වැටී ඇති ගල්පාලම පාරේ කි.මී.දෙකක් යන විට හමුවන රණවිරු ඉන්දික අනුර මාවතේ ය.
කි‍්‍ර.ව. හත්වන හෝ අටවන සියවසට අයත් යැයි සැළකෙන ඉපැරණි වන වාසයක් හෙවත් පබ්බත විහාරයක් වන මෙහි මුළු භූමි ප‍්‍රමාණය අක්කර විසිතුන කි. මුලුමනින් වනාන්තර ලක්‍ෂණ පළ කරන එම භූමිය තුළින් පැරණි ආරාමික නටබුන් හතළිස් තුනක් මේ වනවිට හමු වී තිබේ.
දහවල් කාලයේ පවා එක් වරම පෙනී නොපෙනී යන භික්‍ෂුන් වහන්සේලාගේ රූප මෙම වන පෙත තුළින් මතුවන්නට පටන්ගෙන ඇත්තේ සියවස් ගණනක් තිස්සේ වල් බිහිවී තිබූ එම වනපෙත මේ වසරේ මුල සිට පුරාවිද්‍යා ගවේෂණ සඳහා යටි කැලය කපා ඉවත් කිරීමෙන් පසුවය. පුරාවිද්‍යා අධ්‍යක්‍ෂ ජනරාල් වරයාගෙ අනුමැතියයට තේ මධ්‍යම සංස්කෘතික අරමුදල මගින් මෙහි ගවේෂණ කටයුතු අරඹා තිබේ.
ඒ මධ්‍යම සංස්කෘතික අරමුදලේ ව්‍යාපෘති අධ්‍යක්‍ෂ (අනුරාධපුරය) සේවාසම්මානිත මහාචාර්ය ටී.පී.කුලතුංග ගේ අධීක්‍ෂණය යටතේය.
‘ඉස්සරමේ කැළයේ වලිගය තියන මිනිහෙක් ඉන්නවය කියලා කට කතා තිබුණා. ඒ හින්දා මේ අවට ගම්වල ගෑණු අය දර කෑල්ලක් කඩා ගන්නවත් ඔය කැළයට අඩියක් තිබ්බේ නැහැ. ඒත් මෑතක ඉඳලා ප‍්‍රසිද්ධවෙලා තියෙන්නේ ඔය කැළයේ වන වාසීභික්‍ෂුන්වහන්සේලාගේ රූපමැවිලා පේනවා කියලයි. කොටින්ම පහුගිය දවසක මේ ව්‍යාපෘතියට සම්බන්ධ මිස්කෙනෙකුත් දවල් එකොළහ මාරට විතර ඔහොම අමුතු දෙයක් දැකලා තියනවා. ඒත් පුදුමේ කියන්නේ ඒ මිස් මේ ව්‍යාපෘතියට අළුත්, ඒ වගේම මෙහේ ඔහොම දෙයක් වෙනවය කියලා මීට කලින් කිසිම දවසක අහලා තිබිලත් නැහැ’ එම ව්‍යාපෘතියේ සේවයකරන මුතුබණ්ඩා දසනායක මහතාකීය.
‘එමෙන්ම එම භික්‍ෂුන්වහන්සේලා දර්ශනය වීමෙන්පසු තමන්ට මින් පෙරකිසිදා අත්දකින්නට නොලැබුණු කායික මානසික සුවසහනයක් ලැබුණු බව ද එම අත් දැකීමට මුහුණදුන් අය ප‍්‍රකාශකරන බවද පැවසේ. එසේම ඒ සම්බන්ධයෙන් විශ්වාස කළ හැකි අන්දමේ තොරතුරු ලැබුණු බැවින් තමන්වහන්සේ ද පසුගිය දිනයෙක මෙම ආරාමික වන පෙත නිරීක්ෂණය කළ බවත් එහි කිසියම් අධ්‍යාත්මික හරයක් ඇති බවත් ඒ සම්බන්ධ තමන් වහන්සේගේ නිගමනයන් ඉදිරිකාලයේ දී ප‍්‍රකාශයට කරන බවත් අනුරාධපුර බුද්ධශ‍්‍රාවක බෞද්ධ විශ්වවිද්‍යාලයේ මහාචාර්ය පූජ්‍යපාතේගෙ මඤාණිස්සර හිමියෝ කීහ.
(සෞම්‍යා මීගහවෙල ලක්බිම)
2014 ඔක්තෝබර් 02
